AI sáng tác nhạc cực chất, nhưng con người vẫn là trùm cuối sáng tạo

Ngành công nghiệp sáng tạo đang đối mặt với thách thức từ AI khi các nhà phát triển cố gắng bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ. Những người làm sáng tạo lo ngại về việc vi phạm bản quyền khi AI học từ tác phẩm của họ, dẫn đến nhiều vụ kiện lớn ở Bắc Mỹ. Ngoài ra, nỗi lo mất việc vào tay AI cũng không nhỏ, khi AI có khả năng tạo ra hình ảnh, văn bản và cả âm nhạc.

Các công cụ như Suno AI có thể tạo ra nhạc phức tạp trong tích tắc, trong khi các tập đoàn lớn như Google và Meta cũng đã giới thiệu các mô hình AI âm nhạc của riêng mình. Trước tình hình này, các nhạc sĩ đang tự hỏi về tương lai của mình. Chain Việt Nam đã tham dự Đại hội Thế giới về Đổi mới và Công nghệ 2024 tại Yerevan, Armenia, nơi các chuyên gia và nhạc sĩ đã thảo luận về tương lai của sáng tạo và công nghệ.

Hiểu tác động của AI đối với âm nhạc

Nhạc sĩ và nhà sản xuất người Armenia Nick Egibyan thẳng thắn chia sẻ lo ngại: “Thực sự, AI làm được mọi thứ tôi làm, ở mức độ mà tôi có thể làm bây giờ, với tư cách là một người hòa âm và nhà sản xuất âm nhạc.”

Anh nhớ lại gần đây đã nghe một bản nhạc “khiến anh nổi da gà” chỉ để phát hiện ra rằng một AI đã sản xuất nó. “Tôi nghĩ điều đó thật tuyệt vời,” anh nói. “Tôi chỉ sợ bị mất việc.”

Matthias Röder, một chiến lược gia âm nhạc và công nghệ đoạt giải thưởng, lưu ý rằng “âm nhạc đang thay đổi rất nhiều” và so sánh với thế giới nghệ thuật. Anh nói: “Khi bạn đến bảo tàng và thấy một bức tranh của Jackson Pollock, nhiều người nghĩ, tôi có thể làm điều tương tự. Đúng, bạn có thể, nhưng bạn đã không làm, đó là vấn đề.” Röder nói thêm:

“Bây giờ chúng ta nghe một bài hát tuyệt vời và nói, ‘ồ, tôi có thể làm điều tương tự.’ Đúng, nhưng bạn đã không làm. Bạn không có ý tưởng. Bạn không có tầm nhìn. Đây là điều mà làm nghệ sĩ là tất cả và AI không lấy đi điều đó từ chúng ta.” Röder thấy một tương lai nơi ngày càng nhiều người có thể thể hiện tầm nhìn sáng tạo của họ với sự trợ giúp của AI thay vì bị đánh cắp.

Nhà soạn nhạc và nhạc trưởng nổi tiếng người Armenia Sergey Smbatyan nhấn mạnh rằng AI có thể nâng cao năng suất bằng cách xử lý các công việc thường xuyên, cho phép các nhạc sĩ tập trung vào các khía cạnh có giá trị hơn trong công việc của họ. Về mặt âm nhạc, con người vẫn giữ cây đũa chỉ huy để tạo ra những tầm nhìn độc đáo định hình khả năng rộng lớn của trí óc con người, trong khi AI có thể quản lý phần còn lại.

Sự cộng hưởng cảm xúc trong âm nhạc do AI tạo ra

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là AI sẽ không tạo ra âm nhạc, và rất có thể, đó sẽ là âm nhạc mà con người sẽ tiêu thụ thường xuyên. Câu hỏi được đặt ra: liệu chúng ta có cảm nhận được điều gì từ âm nhạc như vậy không?

“Tôi nghĩ rằng chỗ ngồi chính của cảm xúc trong âm nhạc thực sự nằm ở khán giả,” Röder nói. “Và khi bạn nghe nhạc khiến bạn xúc động, đây là nơi cảm xúc sống động.” Anh nói thêm:

“AI có thể tạo ra âm nhạc kích hoạt một số loại cảm xúc nhất định trong khán giả không? Chắc chắn là có. Nó có thể làm điều đó như bất kỳ nhà soạn nhạc giỏi nào có thể làm.” Anh mô tả quá trình này là áp dụng các mẫu đã hoạt động trong quá khứ để tạo ra cảm xúc nhất định cho những phát minh mới trong âm nhạc và sử dụng kiến thức này về cách âm nhạc có thể khuấy động cảm xúc trong người nghe.

Tuy nhiên, trường hợp cho sự hướng dẫn của con người vẫn còn mạnh mẽ. “AI và âm nhạc luôn là một thứ khá khô khan nơi bạn phân tích các mẫu đã được sử dụng trong các tác phẩm trong quá khứ, và sau đó bạn biến điều đó thành điều gì đó thú vị khi máy móc tương tác với những người sáng tạo con người.” Vì lý do này, anh tin rằng “AI là công cụ giáo dục âm nhạc tuyệt vời nhất mà chúng ta có,” cũng như một công cụ tuyệt vời để “kích thích sự sáng tạo âm nhạc.”

Chain Việt Nam